پرستاری Nursing
تعریف رشته :
رشته پرستاری شاخه ای از علوم سلامت است که به ارائه مراقبتهای سلامت مبتنی بر دانش و توانمندیهای حرفه ای لازم در راستای تأمین ، حفظ و ارتقاء سلامت فرد ، خانواده و جامعه در ابعاد جسمی ، روانی ، اجتماعی و معنوی از پیشگیری تا نوتوانی می پردازد .
تاریخچه رشته وپیشرفتهای جدید:
از اواسط قرن نوزدهم، با دانشگاهی شدن رشته پرستاری، پرستاری نوین در مقطع لیسانس در کشورهای توسعه یافته ودرحال توسعه رو به گسترش نهاد.
پرستاری در ایران ریشه در صدر اسلام دارد. آموزش پرستاری در سال 1294در شهر ارومیه توسط مبلغ مذهبی آغازگردید درسال 1295اولین آموزشگاه پرستاری در شهر تبریز توسط گروهی وذهبی دوره سه ساله پرستاری را با پذیریش داوطلبان دختر وبا مدرک سوم متوسطه آغاز نمود.
تیرماه سال 1315شمسی، اساسنامه آموزشگاه های پرستاری به تصویب شورای عالی معارف رسید ودر مهرماه 1316،برنامه دروس پرستاری مورد تایید شورای یاد شده قرار گرفت. در پی آن آموزشگاه های پرستاری شرکت نفت تهران(1320)،شیر وخورشید سابق وهمدان (1327)،تهران(1328) نمازی شیراز(1333)، رشت، کرمانشاه و جرجانی مشهد(1338)اقدام به پذیرش داوطلبین با مدرک دیپلم کامل متوسطه برای دوره سه ساله پرستاری نمودند.
در سال 1331در بخش بهداشت وزارت بهداری، بخش آموزش پرستاری به عنوان یکی از زیر بخشهای واحد پرستاری ایجاد شد. هدف ازایجاد این بخش گسترش مراکز آموزش پرستاری و تدوین استانداردهای آموزش پرستاری و توانمند سازی مدرسان پرستاری برای طراحی، برنامه ریزی، آموزش وارزشیابی بود. بخش آموزش پرستاری وزارت بهداری با همکاری اعضا انجمن پرستاری زیر نظر وزارت علوم اقدام به برنامه ریزی در مقاطع پرستاری فوق دیپلم، لیسانس وفوق لیسانس پرستاری نمود.طی اولین گردهمایی پرستاری برگزار شده توسط این بخش در سال 1335،مقررشد که از سال 1337برنامه آموزش پرستاری وشرایط ورود وتحصیل در اموزشگاه ها یکسان باشد. لذا در سال 1337، طبق اساسنامه آموزشگاه های پرستاری ، مصوب شورای عالی فرهنگ ، شرط پذیرش داوطلبان دیپلم کامل متوسطه وطول دوره آموزش پرستاری سه سال با ارزش معادل لیسانس پرستاری تعیین شد. در این برنامه، علاوه بر دروس اختصاصی و فنی، دروس علوم رفتاری و اجتماعی نیز گنجانده شد. سال 1344، نخستین دوره آموزش چهار ساله(لیسانس) پرستاری(BScN )توسط انستیتو عالی پرستاری فیروز گر آغاز شد. به دنبال آن دانش آموختگان سایر آموزشگاه ها به منظور کسب مدرک لیسانس، دوره تکمیلی لیسانس را طی نمودند. تا اینکه در سال 1354با تصویب دوره لیسانس پرستاری در وزارت علوم و آموزش عالی کلیه مراکز آموزش عالی پرستاری موظف به ارائه دوره چهارساله با برنامه متمرکز گردیدند. در سال 1354دانشکده پرستاری ملی سابق موفق به اخذ مجوز برگزاری دوره آموزش فوق لیسانس پرستاری با 5گرایش ودر سال 1356انستیتو عالی پرستاری فیروزگر موفق به پذیرش دانشجو در ردوره های فوق لیسانس مدیریت پرستاری وآموزش پرستاری گردیدند.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی وتاسیس ستاد انقلاب فرهنگی در سال 1395، شاخه پرستاری ستاد یاد شده اقدام به بازنگری متمرکز برنامه های پرستاری نمود. در پی نیاز شدید به خدمات پرستاری پس از یک دوره تعطیلی دانشگاه ها ورویداد جنگ تحمیلی، دوره 2ساله کاردانی پرستاری در سال 1361توسط ستاد تصویب وبر اساس ضوابط مصوب ستاد انقلاب فرهنگی دانشکده پرستاری علوم پزشکی ایران، انستیتوهای پرستاری فیروزگر و آموزشگاه های عالی پرستاری اقدام به پذیرش داوطلبان مرد وزن دارای دیپلم کامل متوسطه از طریق آزمون سراسری نمودند. در سال 1361گروه پرستاری دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس تاسیس وبه پذیرش دانشجو در مقاطع فوق لیسانس آموزش ومدیریت پرستاری با گرایشهای مورد تصویب(5گرایش) وگروه پرستاری دانشکده علوم پیراپزشکی دانشگاه امام حسین(ع) نیز در سال 1363فعالیت های آموزشی خودرا با پذیرش دانشجوی پرستاری در مقطع آغاز کرد. سال 1364با تصویب برنامه کارشناسی ناپیوسته پرستاری با حداقل دوره دوسال به منظور ادامه تحصیل دانش آموحتگان مقطع کاردانی رشته پرستاری، مراکز آموزش عالی پرستاری اقدام به پذیرش دانشجو دراین مقطع نمودند.
رسالت:
رسالت برنامه آموزشی کارشناسی پرستاری تربیت دانش آموختگانی است که با تکیه بر دانش روز، مهارت وکارآمدی، ایمان وتعهد، دلسوزی و مهربانی، اخلاق حرفه ای، وبرقراری ارتباطات موثر حرفه ای، خدمات مراقبت پرستاری مورد نیاز آحاد جامعه را از مرحله پیشگیری تا بازتوانی با روش ها وابزارهای استاندارد، ارائه کنند. این برنامه پرستارانی تربیت می کند که متعهد به یادگیری خودراهبر بوده ودر دوره خدمت مرتبا دانش و مهارتشان را درهمه ابعاد به روز می کنند.
چشم انداز:
طی ده سال آینده برنامه آموزشی دوره کارشناسی پرستاری همگام با نیازهای در حال تغییر جوامع به نحو پویایی خواهد توانست استانداردهای منطقه ای و جهانی آموزش پرستاری را کسب کند. دانش آموختگان کارشناسی پرستاری حاصل از اجرای این برنامه، جایگاه تعریف شده و موثری در ارائه مراقبت ها در کلیه سطوح سلامت از پیشگیری تا بازتوانی در نظام سلامت کشور به دست خواهند آورد. دانش آموختگان این رشته خدمات اثربخش ومقرون به صرفه ای را در مسیر پیشرفت سطح سلامت آحاد جامعه وبهبود کیفیت زندگی مددجویان ارائه خواهند داد. خدمات دانش آموختگان برنامه کارشناسی پرستاری از لحاظ کیفیت در رتبه نخست منطقه وقابل عرضه در سطح بین
جایگاه شغلی دانش آموختگان :
دانش آموختگان رشته پرستاری می توانند در جایگاه های زیر به ارائه خدمات بپردازند .
-بیمارستان ها ، مراکز بهداشتی درمانی ( شهری و روستایی )
-مراکز توان بخشی ( دولتی – خصوصی(
-مراکز مراقبتهای سرپایی
-مراکز مشاوره و خدمات پرستاری
-مراکز نگهداری سالمندان و آسایشگاه ها
-مراکز مراقبتهای تسکینی
-اورژانس های پیش بیمارستانی و بیمارستانی
-سایر عرصه های نیازمند مراقبتهای پرستاری در جامعه
فلسفه ( ارزش ها و باورها(
در تدوین این برنامه و در آموزش دانشجوی کارشناسی پرستاری ارزش های زیر مد نظر می باشند :
-تعالی اخلاقی ، اعتلای فرهنگ اسلامی ، رشد معنوی و پیشرفت متوازن و همه جانبه به سوی کمال حقیقی در این برنامه مورد تأکید است .
-برنامه آموزشی می بایست زمینه ساز رشد معنوی دانشجویان باشد .
-انسان به عنوان جانشین خداوند و بهترین مخلوقات ، دارای کرامت ذاتی است و به همین دلیل حق حیات ، سلامت و در صورت داشتن عقلانیت ، حق تصمیم گیری برای او محفوظ است .
-سلامتی حالتی پویا است که تحت تأثیر عوامل مختلف و تعامل عوامل درونی و بیرونی در پیوستاری از حداکثر تا حداقل در حال تغییر است .
-در هر شرایطی می توان موقعیت سلامت فرد را با توجه به دانش حرفه ای روزآمد و براساس شرایط واقعی زیستی ، روانی ، اجتماعی و معنوی به سمت بهبودی سوق داد .
-مهمترین ویژگی انسان برخورداری از قدرت عقل و تفکر است که او را به سمت ارزش های انسانی همچون اخلاق سوق می هد .
-مراقبت از سلامت و پرستاری از مددجویان در سایه کار هماهنگ تیمی معنی می یابد .
دروس وتعداد واحدهای درسی:
دروس عمومی 24 واحد
دروس پایه 15واحد
دروس تخصصی 54واحد
کارآموزی 18واحد
کارآموزی درعرصه 21واحد
جمع کل 132
شیوه نامه اجرایی دوره کارشناسی پیوسته پرستاری